معرفی ویژگی های ایوان دارالسیاده مسجد گوهرشاد

معرفی ویژگی های ایوان دارالسیاده مسجد گوهرشاد

پس از ممر کفشداری، ایوان دارالستياده در ضلع شمالی جامع واقع است و دو کتیبه دارد، که از بالای ازاره شروع شده و در همه دور طاق می گردد، تا منتهی به ازاره پایه دیگر ایوان می شود. در کتیبه اول سوره «انا فتحنا على المريض حرج» و در کتیبه دوم سوره «تبارک الذي بيده الملک» تا «في عتو و نفور» و در آخر آن «كتبه محمدرضا الأمامي الاصفهانی» مرقوم است. کتیبه دیگر به خط ثلث با کاشی معرق زرد زمینه لاجورد در پیشانی سردر این ایران است، به این مضمون: «لقد امر بعمارة هذا البيت و المقام الذي كالمسجد الحرام السلطان الاعظم و الخاقان الاكرم ظل الله في العالم السلطان بن السلطان ابو المظفر شاه سلیمان الصفوی الموسوی الحسینی بهادر خان ادام الله تعالى نور عدله على بسيط الأرضين خلد ظلال عاطفته على مفارق الموتی في سبع و ثمانین بعد الف [۱۰۸۷] كتبه محمدرضا الأمامي الأصفهانی». تور مشهد

در دو پایه طرفین ایوان سه مربع است؛ در مربع بالا کلمه جلاله «الله»، وسطی موشح به کلمه «محمد» و در پایین «علی» مرقوم است.

در داخل ایوان، بالای دری که از مسجد به دارالستياده می روند، با کاشی معرق بسیار مرغوب زرد با خط ثلث مرقوم است: «قد وقع تعمير هذا المسجد الجامع في ایام دولت الخاقان الاعظم شاه عباس الصفوي الحسینی من عين مال المغفور المبرور خواجه صفر جیلانی بسعي الفاضل الصالح التقى مولانا حسن الخادم الجیلانی طلبا النيل ثواب الاخروی کتبه محمدشریف».

در طرف شرقی و غربی ایران دو ممر است که به کفشداریهای مسجد می روند. در بالای راهرو در طرف غربی با کاشی متوسطی مرقوم است: «قدتم مرمة هذه العماره سید سلاطين الزمان و اعظم خوانين الدوران السلطان بن السلطان شاه سلطان حسین صفوی الحسینی بهادر خان خلد الله ملکه و افاض على العالمين بره و عدله و احسانه». در فوق ممر طرف شرقی این عبارت کتیبه شده: « حين تشرف به زیارت هذه الروضة الرضوية و تقبيل تلك العتبه به اهتمام مقرب سدته السنيه محمد کاظم بیکا الخادم و الناظر هذا المسجد الجامع كتبه محمدرضا في سنه ۱۱۱۹». در دهنه ایران به خط ثلث «الله الباقی» و به خط کوفي «الملک الله» مکرر نوشته اند. تور مشهد

پس از این ایوان، تا زاویه شمال غربی سه طاق است. طاق اول متصل به ایوان و محل کفشداری است. در کتیبه فوق غرفه مرقوم است: «أعوذ بالله من الشيطان الرجيم قال الله سبحانه تبارک و تعالى هو الله الذي لا اله الا هو الملک القدوس السلام المؤمن ۱۱۱۸». در طاق دوم: «المهيمن العزيز الجبار المتكبر سبحان الله عما يشركون هوالله الخالق البارى المصور الاسماء الحسنى يسبح لله ما في السموات و الارض و هو العزيز الحكيم» و در غرفه سوم در ضمن نقاشی با خط ثلث خفی مسطور است : لا اله الا الله والله اكبر. شبستان چولائی در این قسمت جامع است، بعد از این غرفه ممر درب کتاب فروشان است که راهرو و شبستان امام جمعه نیز از این غرفه می باشد. تور مشهد

سه طاق دیگر با ایران فاصله است. در کتیبه دو طاق آن مکتوب است: «عن ابی حمزه عن ابي جعفر محمد بن على الباقر صلواة الله عليها قال قال رجل كيف سمیت جمعه قال ان الله عزوجل جمع فيها خلقه لولاية محمد و الميثاق في وصيه فسماء يوم الجمعه الجمعه خلقه فيه في اربع و ثمانين و الف». در غرفه سوم با خشت کاشی تعمیری و خط میانه نوشته شده:« در ایام دولت پادشاه جم جاه کامکار دیو کشورگیر معدلت آثار محی مراسم احمد مختار محمدشاه قاجار خلدالله ملکه به اشاره جناب مرتضوی انتساب فخر الحاج حاج میرزا موسی خان مترقب فيوضات الله و قدوة الاشباه میرزا عبدالله متولی مسجد جامع موفق به تعمیر گردید، في سنه ۱۲۵4». شبستان امام جمعه در این قسمت است. تور مشهد

معرفی ویژگی های ایوان آب مسجد جامع گوهرشاد مشهد

معرفی ویژگی های ایوان آب مسجد جامع گوهرشاد مشهد

این ایوان قرینه ایوان طرف پایین است و بنای آن متصل می شود به بازار بزرگ شهر مشهد. در ضلع شمالی ایوان نیز سه طاق می باشد؛ در طاق اول با کاشی قدیمی مسطور شده است: «قال الله تبارک و تعالى لله ما في السموات و ما في الأرض و أن تبدوا ما في». بقية ايه در طاق دوم با خشت کاشی نوشته شده: « انفسكم أو تخفوه يحاسبكم به الله فيغفر لمن يشاء و يعذب لمن يشاء و الله على كل شيء قدير خمس و اربعین و ثلثماء بعد الألف ۱۳۶۵». در غرفه سوم آیه «امن الرسول بما انزل الله من ربه» را مرقوم داشته اند. در سر پایه بین این سه غرفه با کاشی معرق این کتیبه را نوشته اند: «قال الله تبارک و تعالى قد نرى تقلب وجهك في السماء و در پایه بعد فلینولینک قبلة توصیها فول وجهك شطر المسجد الحرام». در فوق این سطور با خط کوفی «الحمدالله والملک الله» نگاشته اند. تور مشهد

در سه غرفه جنوبی ایران هم این آیات را نوشته اند: در غرفه اولی متصل به سر ایوان مسطور است: « قال الله تبارک و تعالی لانفرق بين احد من رسله و قالوا سمعنا و اطعنا غفرانک ربنا و اليك المصير ۱۳۶۵»، در غرفه بعد «لايكلف الله نفسا إلا وسعها لها ماکسبت ربنا لا تؤاخذنا إن نسينا او اخطانا» و بقیه آیه از «ربنا و الاتحمل علينا تا واغفر لنا» در طاق سوم نوشته شده است و همچنان در سر پایه ها اثراتی از آیه های ضلع مقابل باقی مانده است: «وحيث ماکنتم فولوا وجوهكم شطره ان الذين أتوا الكتاب ليعلمون انه الحق من ربهم» را کتیبه نموده اند. تور مشهد

در سقف ایوان با خط بنائی قریب به خط کوفی این آیات مسطور است: «امن يجيب المضطر اذا دعاه و يكشف السوء و يجعلكم خلفاء في الأرض الله مع الله قليلا ما تذكرون، امن يهديكم في ظلمات البر و البحر و يرسل الرياح بشرة بين يدى رحمته الله مع الله تعالى الله عما يشركون ، امن يبدء الخلقتم سنه ۱۳۶۵». در وسط سقف، ۱۸ طرح ترنج اسلیمی به چشم می خورد و در آنها به خط بنائی اسامی چهارده معصوم را مکتوب کرده اند. در پیشانی ایوان آب سوره «سبح اسم ربک الا على قائم لا يموت فيها و لا يحیی ۱۳۶۱» مکتوب است. در دو طرف دهنه ایوان، وسط پایه کلمه «علی» با خط بنائی مسطور و سوره توحید را در آن نقش نموده اند.

بعد از این ایوان، تا زاویه جنوب غربی مسجد چهار طاق وجود دارد، در غرفه متصل به ایوان این حدیث کتیبه شده است: « قال علي عليه السلام العالم يعرف الجاهل لانه كان جاه قبل و الجاهل لا يعرف العالم لانه لم يكن عالمين قبل». در طاق بعد مرقوم شده است: تور مشهد

«قد توفق به توفيق الله الملك الصانع لتعمير هذا المسجد الجامع العالی جاه ذوالجلاه امیر الامراء الكرام محمداسحق خان سردار قرائی ۱۲۱۶». در طاق سوم نگاشته اند: «قل الحمد لله الذي لم يتخذ ولد ولم يكن له شريک في الملک و لم يكن له ولی من الذل و كبره تكبير». غرفة بعد ممر درب عطاران و راهروی شبستان نجار هاست، که در ضمن نقش روی غرفه «سبحان الله ولا اله الا الله و الله اکبر» مسطور است. شبستان بزرگ جامع معروف به شبستان حاج سید عباس در این قسمت واقع می باشد. ممر شبستان غرفه کوچکی است طرف جنوبی جامع مزبور، در طاق بعد این آیه نوشته شده:« قال الله تبارک و تعالی انما يعمر مساجد الله من آمن بالله و اليوم الآخر و اقام الصلوۃ و آتو الزكوة و لم يخش الا الله فعسى أن يكونوا من المهتدين (كتبه محمدرضا امامی). غرفه بعد ممر دالان و درب قبله جامع است.

https://www.karnaval.ir/blog/looking-for-tour-of-mashhad-for-the-nowruz-holiday

در اطراف جامع مزبور، نزدیک به لبه دیوار، همه جا کتیبه ای با خط ثلث جلی دارد که از پهلوی منارة شرقی شروع شده و ابتدا سوره «هل اتی» است، که در روی غرفه شبستان چولائی تمام می شود. پس از آن سوره «جمعه»، و بقیه کتیبه سوره «قدر» است؛ در آخر مرقوم شده: «سنه ثلث و ثمانين و الف من الهجرة النبويه كتبه المذنب محمدرضا الأمامي الأصفهانی». در کلیه پایه های داخل مسجد «بند رومی» ساخته و با کاشی معرق «الله الباقی» را مکرر نموده اند، و هر پایه را از بالای ازاره تا لب دیوار چهار قسمت کرده اند.

شرح تعمیرات مسجد جامع گوهرشاد مشهد

شرح تعمیرات مسجد جامع گوهرشاد مشهد

آنچه از تاریخ تعمیرات جامع گوهرشاد در ضمن کتیبه ها و اطراف جامع مزبور مشاهده می شود این است که مکرر تعمیرات اساسی و ظاهری در ظرف مدت ۸۲۱ هجری تا زمان حاضر، به وسيله اشخاص مختلف به عمل آمده؛ مهم ترین تعمیرات سابق اصلاحات و مرمت در زمان صفویه، مخصوصا شاه سلیمان صفوی است؛ که در اثر زلزله شدیدی غالب ابنيه شهر خراب و به عمارات مسجد گوهرشاد و آستان قدس صدمه زیاد وارد آورده است. این زلزله کلیه کاشی کاری ظاهر عمارت جامع را از لب دیوار تا قریب نصف از غرفه طبقه دوم فرو ریخته است. تور مشهد

هرگاه کسی با دقت تمام این معنی را در بنای مسجد توجه نماید به خوبی واضح است که کتیبه دور جامع و کتیبه های سردرها، و قسمتی از پشت بغل ایوان ها و غرفات فوقانی، کلیه تعمیر شده و تعمیری که در کتیبه خط بایسنغر شده مربوط به همین زلزله است. در اثر زلزله مزبور ایوان دار السياده و سردر آن، کتیبه دور جامع، کتیبه گنبدمقصوره و بقیه سردرها، تعمیر شده و غالب خطوط تعمیری خط محمدرضا امامی اصفهانی است. با ملاحظه کتاب مطلع الشمس راجع به مسجد گوهرشاد تدقیق در کتیبه های فعلی جامع گوهرشاد تا همین حد بسنده است. در ادامه با آژانس مسافرتی چهارفصل همراه باشید تا در مورد این بنای تاریخی ارزشمند بیشتر بدانیم.

http://www.1pezeshk.com/archives/2019/03/chaharfasl.html

فهرست تعمیرات کتیبه هایی که در سابق شده به قرار ذیل است:

- تعمیر پایه خروجی ایوان مقصوره، به معماری محمدباقر، در سال ۱۰۰۸.

- سقف ایوان دارالسیاده، به خط محمدشریف، در زمان شاه عباس صفوی، به توفیق خواجه صفر جیلانی، در سال ۱۰۵۲ هجری.

- تعمیر سقف ایوان غربی، در زمان شاه عباس ثانی، به سال ۱۰۵۳.

- تعمیر سقف ایوان آب، به سال ۱۰۵۹.

- کتیبه گنبد مقصوره، به خط محمدرضا امامی، در سال ۱۰۷۷.

- کتیبه جلو ممر درب پایین پا، به خط محمدرضا، در سال ۱۰۸۶، توسط میرزا احمد عامری امین باشی.

- کتیبه غرفه جلو ایوان شبستان امام جمعه، در سال ۱۰۸۶.

- کتیبه زرد معرق سردر ایوان مقصوره، به خط محمدرضا امامی، در سال ۱۰۸۷.

- کتیبه زرد معرق سردر ایوان دارالسیاده، در زمان شاه سلیمان، سال ۱۰۸۷. تور مشهد

- کتیبه روی غرفه ایران، تعمیرات در سال ۱۰۸۷.

- کتیبه فوق غرفه دارالخدام جامع، به خط محمد حسین، در زمان شاه سلیمان صفوی، در سال ۱۰۸۷.

- کتیبه روی ممر کفشکن شرقی جامع، در زمان شاه سلطان حسین صفوی، توسط محمد کاظم بیکا ناظر مسجد.

- کتیبه روی کفشداری غربی، در زمان شاه سلطان حسین صفوی، در سال ۱۱۱۸.

- کتیبه بالای کفشداری، به خط محمدرضا، در سال ۱۱۱۹.

- کتیبه جلو شبستان نجارها، توسط سردار اسحق خان قرائی، در سال ۱۲۱۶.

- کتیبه غرفه داخل ایران، در زمان سلطنت فتحعلی شاه قاجار، در سال ۱۲۳۲.

- کتیبه ایوان غربی جامع، به خط ابراهیم در زمان فتحعلی شاه، در سال ۱۲۳۹.

- کتیبه جلو شبستان امام جمعه، در سلطنت محمدشاه قاجار، در سال ۱۲۵۶، توسط مرحوم میرزا عبدالله متولی جامع.

- کتیبه ثلث در زیر مأذنه، خط بالای ازاره، توسط حسین خان شهاب الملک، در سال ۱۲۷۶.

- کتیبه نستعلیق مناره، بالای ازاره، توسط حسین خان شهاب الملک در سال ۱۲۷۶. تور مشهد

آشنایی با مسجد جامع گوهرشاد

آشنایی با مسجد جامع گوهرشاد

بعد از بنای حرم مطهر قدیمی ترین بنای مشهد مقدس عمارت مسجد جامع گوهرشاد است. در وسط تقریبی شهر، طرف جنوب آبنیه آستان قدس رضوی، متصل به آن واقع شده است. جامع مزبور از آبنیه مرحومه گوهرشاد آغا، دختر قرایوسف، زوجة شاهرخ شاه و مادر بایسنغر است که به معماری قوام الدين طيان شیرازی، مهندس دربار شاهرخ، در سال ۸۲۱ هجری قمری عمارتش تمام شده است. این معنی در دو پایه طرفین ایوان مقصوره جامع مذکور نزدیک به مناره ها، بالاتر از از اره با کاشی معرق ممتاز نوشته شده است. در پایه غربی ثبت است: «اتفق تحريرها في اوائل شهر الله المبارک رجب المرجب سنة احدی و عشرین و ثمانمائه». تور مشهد و در پایه شرقی: «عمل العبد المحتاج لعناية الملك الرحمن قوام الدين بن زين الدين الشيرازی الطيان» مرقوم است. جامع مزبور در چهار طرف با آجر، در کمال استحکام، با بهترین اسلوب آبنیه شرقی بنا شده، چنان که پس از گذشتن پانصد و کسری سال از تاریخ ساختن آن مورد توجه عموم مسلمین و جالب نظر کلیه سیاحان عالم است. داخل مسجد با نفیس و ممتاز ترین کاشی معرق، با زیبایی بی نظیری مزین شده و در نفاست و ظرافت با چینی های قدیمی برابری می کند.

مساحت فضای مسجد ۲۶۰۰ گز و طول آن مختصری رو به جنوب قرار داده شده است. مهندس ماهر این بنا را قسمی طراحی کرده که در کلیه اوقات روحانیتی که لازمه یک معبد مهم است در آن معاینه و مشاهده می گردد و بیننده را مجذوب نموده، چنان که مدتی در کیفیت و عظمت بنا متحير و مبهوت می سازد. جامع مزبور در چهار طرف دارای ساختمان و چهار ایوان مرتفع است، که مهمترین آنها ایوان جنوبی معروف به ایوان مقصوره است. دیگر ایوان غربی موسوم به ایران آب، و شرقی مشهور به ایوان حاج حسن، و شمالی به نام ایوان دارالسیاده است. فاصله بین ایوانها، شبستان هایی ست بزرگ و کوچک، و در غرب ایوان مقصوره شبستانیست به نام شبستان حاج سید عباس، در شرقی ایوان شبستان دیگریست به نام شبستان شیخ. در سمت جنوب ایوان آب شبستان نجارهاست. و در شمال آن هم شبستان امام جمعه، در جهت غربی ایران دارالسیاده شبستان چولائی واقع شده، و در شرقی ایوان مزبور شبستان گرم و شبستان حاج آقا حسین هم در قبله ایوان غربی جامع است. تور مشهد

فوق ایوان مقصوره گنبد بزرگی با کاشی فیروزه ای به ارتفاع چهل و سه گز (از سطح جامع) ساختمان شده و در جنبین ایوان دومناره است به بلندی چهل و دو گز. کاشی های تعمیری تمام خشتی و غیر معرق است و از جهت رنگ تفاوت فاحشی با آنچه از سابق باقی مانده دارد.

برای خرید بلیط تور مشهد به وبسایت آژانس چهارفصل CHAHARFASL . NET مراجعه نمایید.

مسجد جامع گوهرشاد مشهد دارای شش درب ورودی است دو درب آن در ضلع غربی به بازار بزرگ مفتوح می شود، اولی معروف به در کتابفروشان که از ابواب قديمه است. خارج در مرقوم کتیبه قدیمی با کاشی معرق دارد، مشتمل به صلوات بر ائمه معصومین عليهم السلام. دومی درب موسوم به در عطاران است که بعد از بنای مسجد، به بازار بزرگ احداث نموده اند. یک درب دیگر در ضلع جنوبی قرار دارد و مشهور به در قبله است که مسافت مختصری تا خیابان فلكه جنوبی دارد. دو درب در ضلع شرقی است، یکی موسوم به درب کاظم خانی که جدیدالاحداث است و بالأخره منتهی به قسمتی از فلکه جنوبی می گردد. و دیگر درب معروف به درب پایین پا است که وارد فضای پایین پا شده و از آنجا به صحن جدید و مدرسه سعدالدین می رود. ششمین درب مشهور به درب دار الساده است که رابط بين عمارات جامع گوهرشاد و ابنیه آستان قدس می باشد. این در از مسجد به دارالسیاده مفتوح می شود.

http://www.1pezeshk.com/archives/2019/03/chaharfasl.html

شرح الحاقات مسجد جامع گوهرشاد مشهد

شرح الحاقات مسجد جامع گوهرشاد مشهد

پس از ساختمان مسجد جامع گوهرشاد، تا زمان حاضر، اضافه بر تعمیراتی که به واسطه مرور زمان در جامع مزبور مورد لزوم واقع شده، مصادف با دو واقعه اسفناک گردیده که به آبنیه جامع صدمه زیادی وارد آمده است: یکی زلزله در زمان شاه سلیمان صفوی است، که قبلا کیفیت آن و تعمیراتی را که ایجاب نموده مختصرة متعرض گردید؛ دیگری بمباردمان تزار در سال ۱۳۳۰ [۱۲۹۰خ] است که سبب خسارات و خرابی طاقت فرسا گردیده، از جمله: گلوله توپ سردرهای جامع و گنبد مقصوره را سوراخ کرده است. در آن موقع معماران مشهد مرمت خرابی وارده بر عمارات جامع را در حدود دویست هزار تومان بازدید نموده اند. تور مشهد

الحاقات مهمه اخیر جامع گوهرشاد پس از واقعه مزبور، به وسیله حضرت آقا میرزا طاهر طاهری، متولی محترم جامع گوهرشاد شروع می گردد، که با عواید جامع مرقوم تدریجا به شرح ذیل اصلاحات و تعمیرات مفصل به عمل آمده است :

- سقف ایوان دارالسیاده به کلی خراب و مجددا با کاشی کاری آن در سال ۱۳۳۱ ه ق تجدید بنا شده است.

- کاشی ایوان مقصوره تجدید شده، با حلقه کمربندی از آهن، در زیر کاشی روی ساختمان آجری، با اتصالات آهنی جهت جلوگیری از انشقاقی که در اثر گلوله های توپ بر گنبدوارد شده بود در آن به کار برده، در سال ۱۳۳۹ هجری. تور مشهد

- سقف ایوان طرف پایین پا را برداشته و ثانیا ساخته اند، کاشی روکار ایوان تماما عوض شده و کتیبه اش به خط آقا میرزا طاهر رضوی در مدت دو سال (۱۳۹۱ تا ۱۳۶۳) تجدید گردیده است.

- کتیبه زرد سردر ایوان دارالسیاده در سال ۱۳۶۳ تجدید شده است.

- سقف ایوان آب خراب بوده، بعلاوه کاشی سقف و چند کتیبه فوق غرفات تحتانی ایوان مزبور طی سالهای ۱۳۶۳ تا ۱۳۶۵ تجدید گردیده است.

- قسمتی از دیوار جامع، واقع در جلو شبستان گرم و دارالخدام، تا قریب به زمین برچیده شده و ثانیا ساختمان گردیده، کاشی آن مجددا به ترتیب معرق ساخته می شود. در حال حاضر قسمتی از کاشی آن باقی است که مشغول تعمیر می باشند. تور مشهد

- درب شبستان جامع را که سابقا أرسیهای کهنه و ندرس بوده، با بهترین نوع چوب جنگل مازندران و شیشه های نیم سنگ، در سال ۱۳۵۲ ساخته اند.

باید دانست که بعد از زمان صفویه صنعت کاشی سازی معرق در مشهد متروک و از بین رفته بود. اخیرا در تعمیرات مسجد مرقوم، استادان کاشی پز صنعت مزبور را تجدید نموده اند.

می توان گفت تعمیرات بعد از بمباردمان در جامع مزبور مجدد صنعت کاشی بوده، و الساعه در دائرة تعمیرات معبد مرقوم استادان ماهری معرق سازی مانند سابق را با کمال زیبایی عهده دار می باشند. غیر از تعمیرات مفصل مشروحی که قبلا ذکر نموده؛ کلیه اطراف جامع، نواقصی که در کتیبه و پایه و سنگ و ازاره و غیره داشته، تعمیر شده و فعلا بیست و سه سال است. تعمیرات جامع تعطیل نشده و دائما مشغول اصلاحات می باشند.

این بود شرح کلیه کتیبه ها و عمارات مرقومه در اطراف جامع گوهرشاد، و الحاقاتی که سابقا به وسيله اشخاص مختلف در این معبد بزرگ انجام یافته است.

https://www.delgarm.com/agahi-news/175437-%D8%AA%D9%88%D8%B1-%DA%A9%DB%8C%D8%B4-%D9%88-%D8%AA%D9%88%D8%B1-%D9%85%D8%B4%D9%87%D8%AF-%D8%AA%D8%B9%D8%B7%DB%8C%D9%84%D8%A7%D8%AA-%D9%86%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%B2

شرح جزئیات مسجد جامع گوهرشاد

شرح جزئیات مسجد جامع گوهرشاد

تولیت جامع گوهرشاد:

عین عبارت وقف نامه راجع به تعیین تولیت نقل می شود: «و شرط کرد که متولی بقاع متبرکه و اوقاف مذکوره، اولاد اولاد حضرت مشار اليها، بطنا بعد بطن و قرنا بعد قرن باشد. و نعوذ بالله که نسل حضرت واقفه مشار اليها منقطع گردد، اولاد اولاد عالی جناب شریعت پناه تقوی شعار فضائل دستگاه، افتخار الاكابر و النجباء، مولانا علاءالدوله و الفضيلة و الدنيا و الدين، على حميد العلوي المشهد الرضوی متولی اوقاف بقاع مذکوره باشد، به دستور اولاد حضرت واقفه خیره مشار اليها. و اگر نسل عالی جناب مشار اليه نیز منقطع گردد، ذكورا و اناثا یکی از صلحاء سادات عظام مشهد مقدس الرضوی متولی باشد؛ به دستور اولاد عالی جناب مشارالیه» تور مشهد

تولیت جامع گوهرشاد، مستقل و موروثی، سال هاست اسلاف محترم متولی فعلی طبق شق اخير شرط وقف نامه گوهرشاد عهده دار امور تولیت اوقاف مذکوره بوده اند.

تشکیلات جامع گوهرشاد:

دارای چهار نفر عضو دفتری جهت ضبط و ربط و حفظ رقبات، یک نفر خطیب، یک نفر صدر الحفاظ، دوازده نفر حافظ، یک نفر خادم حفاظ است. که همه روزه در محل دارالحفاظ جامع جهت واقفه موقوفه، گوهرشاد آغا، تلاوت قرآن می نمایند؛ به اضافه یکصد و بیست نفر خادم که از قرار روزی ۲۶ نفر در پنج کشیک موظف به خدمات موجود در جامع می باشند، ده نفر مؤن که در کشیکی دو نفر برای مناجات در آسحار و اذان اوقات سه گانه موظف هستند، ده نفر کفشدار جهت نگهداری کفش اشخاص که در عمارات جامع مشرف می شوند، پنج نفر دربان ابواب جامع که به طور دائم مشغول انجام وظیفه اند، چهار نفر چراغچی، یک نفر طباخ، یک نفر ایاغچی، و هشت نفر دیگر معمار و مقنی باشی و انباردار و تحصیل دار و غیره، که در خدمت جامع مرقوم می باشند. خدام و کفشداران جامع علاوه بر دریافت حقوق سالیانه، در روز و شب کشیک صرف شام و ناهار می نمایند.

http://iusnews.ir/fa/news-details/305474/

آب جامع گوهرشاد

قنات آب مسجد موقوفه مهدی قلی خان، تولیتش با اولاد واقف، نظارت آن با استان قدس و عوایدش وقف بر مصارف آستانه است. طبق شروط وقف نامه می بایستی دائما شش زوج از آب قنات برای استفاده عموم از مسجد جامع گوهرشاد عبور نماید. سالها این وضعیت مجری بوده، رفته رفته به واسطه آباد شدن ناحیه سراب مشهد تصرفات در آب قنات بیشتر شد و آب متغیر و آلوده به جامع می آمد، تدریج به علت سابق الذكر جریان آب قطع گردید. مرحوم شاهزاده سلطان حسین میرزا نیرالدوله، ایالت خراسان، برای ترفيه حال عموم و صدقه جاریه، در سال ۱۳۳۳ (قمری) با سرمایه شخصی خود منبعی در خارج دروازه سراب، در اراضی سعدآباد، روی قنات مسجد ساخته، به وسیله تلمبه موازی شش زوج آب را داخل منبع نموده و با لوله آهنی آب را تا جامع گوهرشاد آورده، با چهار فواره در چهار حوض اطراف مسجد جریان دارد. متأسفانه از لوله مختص جامع گوهرشاد بعدا شعبات زیادی به منازل و حمام ها و کاروانسراها لوله کشیده شده، و زیاده طلبی متصدیان آب لوله سبب شده که با مساعی مرحوم نیرالدوله و مخارج فوق العاده که مرحوم مزبور متحمل گردیده، غالب اوقات آب لوله به جامع گوهرشاد نرسیده و منقطع است. تور مشهد

جهت رزرو بلیط مشهد به سایت چهارفصل به نشانی CHAHARFASL . NET مراجعه کنید.

آشنایی با محلات مشهد

آشنایی با محلات مشهد

حافظ ابرو که معاصر میرزا شاهرخ بوده است، محلات مشهد را چنین نام می برد: «در مشهد چند محله است، از این قرار: محله کاریز، محله سناباد، محله چاه نو، محله دستجرد، محله منصوریه، محله ابوبکر آباد، محله پس باره نوغان». چنانچه مشاهده می شود اسامی مزبور به کلی با نامهای محلات امروز مشهد متغایر است. حتی نوغان هم که ظاهرا از قدیمیر ترین محلات به نظر می آید نام برده نشده است. به طوری که از دائرة المعارف اسلامی مستفاد می شود «شهر نوغان تا قرن سوم هجری دائر و مستقل بوده و در ۱۳۳۰ میلادی، مطابق ۷۲۹ هجری، وسعت مشهد به درجه ای رسید که نوغان را در خود به تحلیل برد». پس می توان حدس زد که نوغان گر چه در اوائل قرن هشتم به سناباد (مشهد) ملحق گردیده، اما تا زمان حافظ ابرو یعنی اوائل قرن نهم هنوز عنوان محله به خود نگرفته بوده است، که مورخ مزبور نامی از آن نبرده است. تور مشهد

از محلاتی که حافظ ابرو برشمرده محله «چاه نو» اکنون به نام کوچه ای با همین نام در محله عیدگاه است. اراضی مزروعی عیدگاه، واقع در طرفین خیابان جدیدالاحداث تهران هم به نام «دستجرد» معروف است. این اراضی اخیرا از طرف اداره فرهنگ و اوقاف برای ساختمان منازل، با ترسیم نقشه مخصوصی به اجاره داده می شود. خیابانی جدید به نام «فردوسی» در همین اراضی احداث شده است. محله سناباد نیز باید حدس همان محله سراب باشد. مقصود از سراب ظاهرا سر یا اول آب سناباد است، زیرا آب سناباد از این محله است و ابتدای قنات آن در خارج دروازه سراب است. تور مشهد

قرب نیم قرن بعد از حافظ ابرو نام دو محله دیگر (چهارباغ و عیدگاه) که اکنون هم باقی است، در کتب مورخین آن عصر مشاهده می شود. کمال الدین عبد الرزاق (سمر قندی) در ضمن حوادث سال ۸۹۱ می نویسد: «میرزا ابوالقاسم بابر ، صباح سه شنبه ۲۵ ربیع الثانی در عین عشرت و کامرانی از چهار باغ مشهد در محقه نشسته ساعتی سیر نمود و از راه عیدگاه معاودت فرمود. معین الدین زمچی اسفزاری نیز در ضمن عباراتی قریب به همین مضامین از چهار باغ و عیدگاه نام برده است. از این جا معلوم می شود وجه تسمیه راجع به عیدگاه و قتلگاه، که بر السنه و افواه مردم مشهد جاری است و بعضی از مؤلفین نیز آن را در کتبشان نوشته اند، مستند به اصل صحیحی نیست، و آن این است: زمانی که عبد المؤمن خان ازبک، یا چنگیز خان (بنا به گفته مؤلف تاریخ طوس، به عربی) اهالی مشهد را به قتل می رسانید، کشتار در محل قبرستان قتلگاه شروع شد و تا به محل عیدگاه رسیدند، به واسطه تضرع اهالی فرمان عفو عمومی صادر شد، ازین جهت قبرستان و محله مزبور به «قتلگاه» و «عیدگاه» نامیده شده است. در صورتی که اولا چنگیز خان شهر مشهد را قتل عام ننموده، قضية عبد المؤمن خان هم به سال ۹۹۸ بوده، و چنانچه مشاهده شد صاحب مطلع السعدین و صاحب تاریخ هرات متجاوز از یک قرن پیش از این حادثه نام محله مزبور را ذکر کرده اند. شاید در ازمنه گذشته عیدگاه بر محلی که مراسم عید قربانی را اقامه می کرده اند اطلاق می شده است.

https://www.kojaro.com/2019/3/11/177524/mashhad-nowruz-tour-pr/

درباره تعداد محلات مشهد، از اوائل دوره قاجاریه که سیاحان و مورخان نام آنها را ذکر کرده اند، اقوال مختلفی نگاشته شده است. «ماكدونال کنیر» که در زمان فتحعلیشاه (۱۲۱۲ تا ۱۲۵۰) به مشهد آمده، می نویسد: «شهر مشهد منقسم به ۱۲ محله است که پنج از آنها بایر) و باقی دائر است». «فریزر» سیاح انگلیسی که در سنه ۱۸۲۲ میلادی به مشهد مسافرت کرده می نویسد : «مشهد ۲۲ محله دارد و هر یک به کدخدایی سپرده شده است». تور مشهد