آشنایی با طبیعت و رودخانه های شهر مشهد در زمان پهلوی

آشنایی با طبیعت و رودخانه های شهر مشهد در زمان پهلوی

نزدیک ترین رودخانه و ییلاق مشهد، اول رودخانه جاغرق است. طول این رودخانه از نقطه ای که شروع می شود تا به قریه معروف گلستان و نصوح آباد (در ۱۸ کیلومتری مشهد) که ختم می شود ۳۹ کیلومتر است. قراء معروف آن از طرف مشهد به بالا، اول قریه گلستان، بعد طرقبه یا (تروغبد)، و عنبران و جاغرق است، که هر کدام از این ده ها از سیصد تا پانصد خانوار جمعیت دارند. آب این رودخانه پس از مشروب کردن ییلاقات هودر و جاغرق و عنبران و طرقبه، در «بند گلستان» یکجا جمع شده و از آنجا به اراضی اطراف شهر مشهد آمده و عامل زراعت می شود. تور مشهد

هوای روح بخش این نقاط، خاصته عنبران و جاغرق و هودر، بسیار سرد و لطیف است و اغلب سکنه شهر در تابستان به این نقاط آمده به سر می برند. طرقبه از حيث آبادی و کثرت جمعیت مهمترین نقاط این رودخانه، و از ابنیه تاریخی مسجدی از دوره شاه عباس ثانی صفوی در آن هست، که خواجه زمان نامی بانی آن بوده است. بند گلستان نیز در دوره تیموری بنا شده و هشتاد گز طول آن است. نیز در جاغرق مسجدی از دوره شاه عباس صفوی می باشد که شاه حسین نامی آن را ساخته است. خلاصه، رودخانه طرقبه به مناسبت نزدیکی به شهر جالب ترین و پرجمعیت ترین ییلاقات مشهد است.

https://www.kojaro.com/2019/3/11/177524/mashhad-nowruz-tour-pr/

دوم: رودخانه معروف زشک است، که طول آن از محلی که شروع و به قراء خادر و سرآسیا (در چهار فرسنگی مشهد) ختم می شود ۶۸ کیلومتر، و قراء مهم آن یکی قرية زشک است که دارای 400 خانوار است. دوم، ابرده علیاست. در ابرده عليا مسجدی به نام مسجد «پایین ده» است که در عصر سلطان محمد صفوی، خواجه شاه حسین ابردهی به سال ۹۹۱ هجری بانی آن شده است. شخصی شاعر و خطاط معروف به جلال ابردهی در اواسط قرن ۱۱ هجری در ابرده بوده، که آثار خطوط او روی سنگ های آنجاست و منقورات او در کمال خوبی است .

سوم: رودخانه کنگ است، که طول آن از محلی که شروع می شود تا قریه خادر و سر آسیا (که آب های این رودخانه با آب های رودخانه زشک تلاقی می کند) ۳۰ کیلومتر است. آبادی معروف آن، اول قریه کنگ است که ۲۰۰ خانوار جمعیت دارد، دوم قرية نغندر یا نوغان دره است، که آن هم بیش از ۵۰۰ خانوار جمعیت دارد.

چهارم: رودخانه دولت آباد است، که طول آن ۲۶ کیلومتر و آبادی مهم آن اول دولت آباد [است] که دارای ۳۰۰ خانوار، و دوم کاهو است که دارای بیش از ۲۰۰ خانوار جمعیت است.

پنجم: رودخانه اسجیل است که طول آن ۱۸ کیلومتر، و تنها آبادی آن اسجيل است با ۳۰۰ خانوار جمعیت. تور مشهد

ششم: رودخانه گلمکان (یا گورمکن) است، که منبع آن چشمه سبز معروف، و طولش ۲۶ کیلومتر، و آبادی آن فقط گلمکان است که بیش از هزار خانوار جمعیت دارد.

هفتم: رودخانه فریزی [است]، که طولش ۱۸ کیلومتر و آبادی آن منحصر به قریه فریزی است، که ۳۰۰ خانوار سکنه دارد. و هشتم: رودخانه اخلومد است که در ۷۲ کیلومتری مشهد (بین مشهد و قوچان) واقع [است] و آبشار عظیمی دارد، که معروف است. به علاوه، سیب ممتازی دارد که در تمام ایران بی نظیر است.

غیر از نقاط نامبرده فوق، رودخانه های دیگری از قبیل «مایون» و رودخانه بار و ایران هست، که برای اختصار از ذكر آنها خودداری می شود. به طور کلی، رودخانه های متعدد اطراف مشهد و ییلاقات دلپذیر اینن شهر از جهت آب و هوا، اشجار، میوه جات بسیار خوب و فراوان، گل های متنوع، مناظر مختلف و متنوع، از بهترین مصنوعات طبیعت شمرده می شود. تور مشهد